انتخابات؛ قدرت کلام و نبرد سمبولیک
ضمن گرامیداشت یاد و خاطره بنیانگذار انقلاب اسلامی، به نظرم مناظره آقایان موسوی و احمدینژاد در تاریخ سی ساله انقلاب بیسابقه بود. از منظر توسعه سیاسی، بسیاری از دغدغههای سیاسی و اجتماعی وارد خانههای مردم شد و از همه مهمتر، ۲ دیدگاه متفاوت ارائه شده باعث میگردد که بسیاری از آرای خاموش به عرصه سیاسی انتخابات گام بگذارد. غروب پنجشنبه شب در میادین اصلی تهران غوغایی برپا بود و حضور جوانان در حمایت از کاندیداهای ریاست جمهوری وصف ناشدنی، که نشانههای حضوری پررنگ را نوید میدهد.
واقعاً انتخابات عرصه نبرد سمبولیک است و بدون نمادها و سمبلها نمیتوان به پیروزی رسید. پیر بوردیو ـ جامعهشناس فرانسوی ـ مهمترین نبرد در میدان سیاسی را نبرد سمبولیک میداند؛ نبردی که با چگونه باور کردن جهان و چگونگی سلطه بر افراد سروکار دارد. از نظر وی، قدرت سمبولیک، قدرتی نامرئی است که با بیان نحوه دیدن و باور کردن، دنیا را بهوجود میآورد و قدرتی است که از قدرت فیزیکی بیشتر اهمیت دارد. آنچه که مهم است، این است که قدرت سمبولیک در سیستم سمبولیک نهفته نیست، بلکه در روابط آنهایی که آن را اعمال میکنند و آنهایی که آن را تحمل میکنند قرار دارد.
انقلاب اسلامی نیز پیروزی نمادهای اسلامی و ایرانی در برابر نمادهای غربگرایانه بود که رهبر آن با تدبیر و با قدرت کلام به ساختن و همهگیری نمادهای اسلامی و ایرانی پرداخت و وی واجد همه سرمایههای لازم برای تسلط بر جامعه بود.
اکنون نیز کسانی میتوانند بر عرصه انتخابات مسلط شوند که علاوه بر داشتن سرمایههای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و نمادین از قدرت کلام و طراحی استراتژی برای تولید نمادهای پرنفوذ برخوردار باشند. کاندیدایی در انتخابات چند روز آینده پیروز است که از بیشترین قدرت و سرمایههای لازم نمادین و فرهنگی برای تولید نمادها برخوردار باشد.
به همین دلیل معتقدم نبرد رنگها در انتخابات نیز خود نوعی نبرد سمبولیک است که کاندیداها با ارائه رنگهای سبز و سفید و ... درصدد همهگیری اقبال به خود و پیروزی در انتخابات هستند؛ آنچنان که صبوری و متانت نیز در کنار زیبا صحبت کردن باعث نفوذ قدرت کلام و پیروزی نهایی در عرصه میگردد. به عنوان نمونه، افشین قطبی ـ سرمربی تیم ملی فوتبال ایران ـ به علت زیبا صحبت کردن و صبوری و متانت در زمان مربیگری تیم پرسپولیس از محبوبیت زیادی در ایران برخوردار شد و عرصه فوتبالی را مرهون زیباییهای سخنان خویش نمود. بنابراین نفوذ کلام، رمز پیروزی است که کاندیداها بایستی به آن توجه نمایند. البته این مسأله پیش از این بایستی ساخته میشد و در چند روز آینده تا انتخابات فرصتی نیست که بتوان زبان جدیدی بر اساس نفوذ و پیروزی در عرصه ساخته شود. اگر همه اینها وجود داشته باشد، نبرد انتخابات رنگ و بوی نمادین به خود میگیرد و پیروز نهایی کسی است که بیشترین نمادها را در اختیار داشته باشد.